دغدغه ها و مشکلات صنعت CNG در سال ۱۴۰۰ / راهکارها چیست؟

محسن جوهری رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، اظهار داشت: در بخش تقاضا در صنعت CNG، خودروهای گازسوزی را داریم که به دلیل آنکه موتور پایه گازسوز ندارند و یا در تبدیل آنها به دوگانه سوز از کیت های نسل ۱ استفاده شده با مقداری افت راندمان و استهلاک مواجه اند و این موضوع ذهنیت مردم را نسبت به سوخت CNG تحت الشعاع قرار داده، در حالیکه موتورهای پایه گاز سوز و کیت های نسل ۴ این مشکلات را برای استفاده از سوخت CNG مرتفع نموده اند؛ یکی از مشکلات ما در بخش تقاضای مصرف CNG این است که تولید موتور پایه گازسوز در کشور بسیار محدود بوده و از طرفی از واردات خودروهای باکیفیت پایه گازسوز خارجی هم جلوگیری شده است.

جوهری با بیان اینکه “در حال حاضر خودروهایی داریم که به صورت تبدیلی به دوگانه سوز تبدیل شده اند”، گفت: این خودورها هم مشکلات خاص خودشان را دارند و موضوع استانداردسازی این خودروها یکی از دغدغه ها بوده که سالهاست انجام نشده است.

وی ادامه داد: از طرفی بزرگترین هزینه ای که ریسک آن همیشه برای این خودروها وجود دارد، این است که قیمت مخزن CNG در کشور ما بسیار بالاست و با توجه به اینکه مالکان این خودروها برای آزمون مخزن خودرو باید هر ۶ سال یکبار اقدام کنند، ممکن است که با رد شدن مخزن در تست های ادواری مواجه شوند که در این صورت ممکن است هزینه ای تا ۱۰ میلیون تومان را به مالک خودرو تحمیل کند.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور تصریح کرد: موارد بسیار زیادی داشته ایم که به انجمن صنفی CNG مراجعه می کنند که این مبالغ را چگونه تأمین کنیم؛ اکثر مالکان این خودروها از لحاظ اقتصادی توان تأمین این مبالغ را ندارند و مجبور می شوند از بنزین به عنوان سوخت خودرو استفاده نمایند.

وی افزود: ما بارها از دولت درخواست کرده ایم که بابت موضوع مخازن CNG خودروها، تسهیلاتی را قرار دهد و به کسانی که از سوخت پاک CNG استفاده می کنند کمک کند چرا که مصرف کنندگان CNG در واقع در حال کمک به اقتصاد کشور هستند که متأسفانه موضوع ارائه تسهیلات دولت در این بخش مغفول مانده است.

وی افزود: با توجه به اینکه قسمت عمده هزینه تبدیل یک خودروی بنزینی به دوگانه سوز هزینه خرید مخزن CNG خودرو است، پیشنهاد ما به عنوان راهکار حل این مشکل، این است که خودروهایی که مخزن CNG آنها در فرایند آزمون های ادواری مردود می شود، مشمول مصوبه شورای اقتصاد در مورد طرح تبدیل رایگان خودروها به دوگانه سوز شوند.

جوهری با بیان اینکه “یکی از زیرساختهای موثر صنعت CNG آزمایشگاههای مخازن CNG هستند”، گفت: متأسفانه سیاست های غلط در چندسال اخیر، یعنی از سال ۹۶ به بعد، باعث شده که بخش خصوصی که به این حوزه ورود کرده بودند، یعنی حدود ۴۲۵ شرکت که در احداث آزمایشگاههای آزمون مخازن CNG سرمایه گذاری کرده بودند، با ورشکستگی مواجه شوند.

وی ادامه داد: در شرایطی که حدود ۲ میلیون خودروی دوگانه سوز تبدیلی در کشور داریم، این آزمایشگاهها بدون مشتری هستند واکثر این آزمایشگاهها ورشکسته شده اند و تعطیل کرده اند، این باعث شده که بخش خصوصی سرمایه گذار در این حوزه سرمایه خودش را از دست داده و کسانی که در این حوزه مشغول به کار شده بودند کار خود را از دست داده اند.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور تصریح کرد: با استفاده درست از خدمات این شرکت ها بحث ایمنی خودروهای گازسوز می توانست تأمین شود که متأسفانه این اتفاق هم نیفتاد و ما همچنان در خصوص خودروهای دوگانه سوز تبدیلی مشکل داریم.

وی افزود: در خصوص خودروهای دوگانه سوز تبدیلی گرفتن گواهی سلامت برای کلیه قطعات کیت خودرو و مخزن اجباری شده که البته هنوز اجرایی نشده و گرفتن گواهی سلامت هم هزینه زیادی را برای دارنده خودرو دربردارد که این هم یکی از معضلات صنعت CNG است.

جوهری با بیان اینکه “در بحث تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانه سوز طرح خوبی توسط شورای عالی اقتصاد تصویب شده و به وزارت نفت ابلاغ شد”، گفت: طبق این طرح قرار شد یک میلیون و ۴۶۸ هزار خودرو با استفاده از ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید به صورت رایگان دوگانه سوز شود.

وی ادامه داد: علی رغم اینکه این طرح نزدیک به دو سال است که اجرایی شده، اما آمار ثبت نام خودروهای مشمول این طرح حدود ۱۰۰ هزار خودرو است و این نشان می دهد مردم هنوز نسبت به تبدیل خودروهایشان نگرانی هایی دارند؛ اگرچه این طرح تاکنون برای خودروهای عمومی اجرایی شده و وزارت نفت اعلام کرده که این طرح برای خودروهای شخصی نیز اجرایی می شود؛ درخواست ما این است که گازسوز کردن با استفاده از این طرحِ بسیار خوب و کارآمد برای کلیه متقاضیان اعم از خودروهای عمومی و خودروهای شخصی به صورت رایگان انجام شود و خدمات هم به صورت رایگان به این خودروها تخصیص پیدا کند.

وی افزود: در شرایط فعلی که فاصله قیمتی ما بین قیمت بنزین و CNG برای ترغیب مردم در استفاده از CNG به جای بنزین مناسب نیست، حمایت از مالکان خودروهای دوگانه سوز و پرداخت هزینه های مربوط به نگهداری و سرویس های دوره ای سیستم گازسوز این خودروها می تواند در جایگزینی CNG با بنزین موثر واقع شود.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور با بیان اینکه در بخش عرضه “موضوع کارمزد جایگاه داران همواره یکی از دغدغه های حل نشدنی صنعت CNG بوده”، گفت: سال گذشته با پیگیری های متعددی که انجام شد و سازمان حمایت برای اولین بار بعد از بررسی مستندات هزینه های جایگاهها ، پیشنهاد خود را ارائه داد، اما متأسفانه در کارگروه تعیین حق العمل که متشکل از وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه و سازمان حمایت هست، ارقام کمتری نسبت به ارقام پیشنهاد شده از سوی سازمان حمایت تصویب شد و در جایگاههای خصوصی که با سرمایه بخش خصوصی احداث شده، کارمزدی که می گیرند بسیار ناچیز است و اصلا صرفه اقتصادی برای آنها ندارد. و موضوع مالیات ارزش افزوده که پرداخت آن به عهده جایگاهها گذاشته شده نیز به مشکلات جایگاهها اضافه شد.

وی افزود: با شرایطی که به وجود آمده اگر سیاست پرداخت کارمزد به جایگاه های CNG اصلاح نشود، علاوه بر اینکه هیج متقاضی جدیدی برای احداث جایگاههای CNG نخواهیم داشت، جایگاههای فعلی هم به تدریج امکان عرضه CNG را از دست خواهند داد.

جوهری در خصوص تعیین حق العمل سال ۱۴۰۰ جایگاههای CNG نیز گفت: برای حق العمل سال ۱۴۰۰ از اسفند ماه سال گذشته درخواست دادیم و امیدواریم که در اسرع وقت جلسه کارگروه تعیین حق العمل برگزار شود و سریع تر حق العمل ۱۴۰۰ مشخص و ابلاغ شود.

وی افزود: یکی از دغدغه های جایگاهداران CNG مخصوصا جایگاههایی که با سرمایه بخش خصوصی احداث شده، رعایت فاصله گذاری و نیاز سنجی در صدور مجوز جهت احداث جایگاههای جدید است که از شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی درخواست کردیم که برای اعطای مجوز احداث جایگاههای جدید حتما فاصله گذاری و نیازسنجی مناسبی را انجام دهند تا جایگاههای فعلی با کاهش درآمد مواجه نشوند؛ امیدواریم این موضوع مهم در طی سال ۱۴۰۰ اجرایی شود؛ البته شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی از سالهای گذشته موضوع نیازسنجی را انجام داده اما در برخی از شهرها جایگاهداران نسبت به این موضوع اعتراض دارند که درخواست ما حضور نماینده انجمن در کارگروه های مربوطه است تا از این مشکلات جلوگیری شود.

وی ادامه داد: در حوزه عرضه CNG یکی از مشکلات، هزینه بالای استانداردسازی جایگاهها است که هر ساله جایگاهها باید این هزینه استاندارد ادواری را انجام دهند و اگر استانداردسازی ادواری و ارتقای سطح ایمنی جایگاهها انجام نشود، علاه بر قطع گاز جایگاهها، قسمتی از کارمزد جایگاهها نیز پرداخت نمی شود. یکی از درخواست های ما طی دو سال اخیر، اصلاح رویه پرداخت کارمزدهایی هست که برای موضوع استانداردسازی بلوکه شده و رویه فعلی که در حال حاضر برای آزاد سازی کارمزد های بلوکه شده درحال انجام است غیرمنصفانه ای و به ضرر جایگاهداران است و ما به صورت مکتوب این موضوع را به مسئولین ذیربط اعلام کرده ایم.

جوهری اذعان داشت: البته در جلساتی که برگزار شده سازمان ملی استاندارد با اصلاح رویه موافقت کرده و شرکت پخش فرآورده های نفتی هم در حال بررسی اصلاح این رویه است و امیدواریم این شرکت سریعا این کار را انجام دهد.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور تصریح کرد: امیدواریم مطابق سطح بالایی از ایمنی که در جایگاههای عرضه CNG فراهم شده، سازمان ملی استاندارد در حوزه خودرو هم این سطح را پیاده کند؛ با وجود آنکه از نظر سطح ایمنی جایگاههای عرضه CNG یکی از کشورهای موفق در سطح جهان هستیم اما در زمینه ایمنی خودروهای دوگانه سوز متأسفانه شرایط خوبی نداریم وانتظار می رود سازمان ملی استاندارد بر اساس وظیفه ذاتی خودش در این حوزه که تأمین ایمنی خودروها و مردم می باشد راهکار مناسبی جهت ارتقاء ایمنی تردد خودروهای دوگانه سوز اتخاذ نماید و ارگانهای مسئول نیز به وظایف خود عمل نمایند.

جوهری خاطرنشان کرد: با توجه به مشکلات بخش عرضه و تقاضای CNG انتظار داریم دولت و مجلس سوخت پاک و ارزان CNG که مزیت کشور در استفاده از آن به جای سوخت های دیگر است را مورد حمایت قرار دهند تا بتوانیم توسعه بیش از پیش صنعت CNG را در کشور شاهد باشیم.

وی ادامه داد: مجلس شورای اسلامی در دور گذشته، توسعه صنعت CNG را تصویب کرد و طرح گازسوز کردن یک میلیون و ۴۶۸ هزار خودرو نتیجه آن مصوبه بسیار خوب در مجلس بود؛ اما متأسفانه در مجلس فعلی تا الان آن حمایتی که انتظار داشتیم مجلس از صنعت CNG داشته باشد، محقق نشده و علی رغم درخواست های متعددی که به کمیسیون انرژی مجلس ارسال کرده ایم، کمیسیون انرژی حتی یک مورد هم وقت برای تشکیل جلسه در خصوص CNG اختصاص نداده اند و بدتر از این موضوع این است که به جای حمایت از CNG، اضافه شدن LPG به عنوان سوخت خودروها از طرف کمیسیون انرژی پیشنهاد شد و در مجلس هم تصویب شد.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی CNG کشور تصریح کرد: ما انتظار داریم مجلس محترم با درنظر گرفتن مزیت نسبی CNG نسبت به سوختهای دیگر، منابع عظیم گاز کشور و شبکه گسترده گاز که در نقاط مختلف کشور داریم، توسعه صنعت CNG را در دستور کار قرار دهند و حمایت بیشتری از این سوخت پاک و ارزان داشته باشند.